Heb je vakantie en ben je op zoek naar een lees tip? Vandaag weer een nieuw boek gerecenseerd door Miss Q(uote)! Deze keer gaat haar recensie over ‘De Kindertrein’ geschreven door Christina Baker Kline.
Dit boek heeft mijn ogen geopend voor een stukje geschiedenis waar ik nooit eerder over gehoord of gelezen had. Het verhaal is fictie maar gebaseerd op de tijd van de ‘wezentreinen’ die tussen 1854 en 1929 in Amerika van de oostkust naar het Middenwesten reden.
Op de omslag:
‘Wanneer de 91-jarige Vivian Daly de zolder van haar landhuis wil opruimen, krijgt ze hulp van Molly. Deze opstandige zeventienjarige heeft daar weinig zin in, maar als ze uit de jeugdgevangenis wil blijven, heeft ze geen keus. De zolder blijkt vol te liggen met aandenkens aan Vivians turbulente leven, van een oude wollen kinderjas tot brieven van haar grote liefde. Vivian begint te vertellen over haar arme Ierse familie, die per boot naar New York vertrok en daar omkwam bij een brand. Zij was de enige overlevende en werd per trein naar het Middenwesten gebracht, omdat daar een beter leven zou wachten. Maar niets was minder waar… Molly luistert ademloos en ontdekt dat haar leven en dat van Vivian meer op elkaar lijken dan ze ooit had gedacht.’
In dit boek lees je twee levensverhalen die met elkaar verstrengeld raken. Je leest over Molly, een puber die al genoeg ellende heeft meegemaakt. Ze heeft al bij meerdere pleeggezinnen gewoond en lijkt als een magneet problemen aan te trekken. Haar moeder leeft nog maar Molly beschouwt zichzelf als wees en woont in een pleeggezin waar ze niet erg welkom is.
Ik vind dat als je geen ouders hebt die voor je zorgen, je jezelf mag noemen wat je wilt.
Molly is weer in de problemen geraakt en moet naar de jeugdgevangenis óf een taakstraf uitvoeren. Ze krijgt hulp van haar enige vriend Jack die via zijn moeder heeft geregeld dat Molly haar taakstraf bij Vivian Daly kan uitvoeren.
Het andere levensverhaal waar je over leest is dat van Vivian. Vivian is een levendige oude vrouw en heeft in haar leven veel meegemaakt. Vivian is de negentig gepasseerd en wil haar zolder opruimen waar veel van haar verleden begraven ligt. Ze heeft hulp nodig en krijgt van haar huishoudster (de moeder van Jack) te horen dat Molly voor school een maatschappelijk project moet doen en dat zij daarom komt helpen.
De klik tussen Molly en Vivian is er direct. Na de eerste twee hoofdstukken (die zich afspelen in 2011) duik je het verleden van Vivian in en ga je terug in de tijd naar 1929. Je leest over hoe Vivian haar ouders verliest en hoe ze een manier vindt te overleven. Meer dan dat kun je het na verloop van tijd niet noemen. Vivian wordt net als vele andere kinderen in die tijd op een wezentrein gezet richting het Middenwesten. In elke plaats waar de trein stopt mogen mensen een weeskind gratis uitkiezen. Daarna is het kind van hen en mogen ze er mee doen wat ze willen. De mensen mogen zich binnen een proeftijd van 90 dagen bedenken en het kind terugzenden. Volgens het regelement dat deze nieuwe ouders/ opvoeders tekenen moeten ze goed voor het kind zorgen, het kind kleden, voeding en onderwijs bieden tot zijn 18e levensjaar maar daar is vanzelfsprekend nauwelijks tot geen controle op. Veel kinderen worden dan ook gekocht voor een functie als (huis)slaaf of als goedkope arbeidskracht.
‘Als Vivian beschrijft hoe het voelde om overgeleverd te zijn aan de genade van vreemden, knikt Molly. Ze weet maar al te goed hoe het is om je natuurlijke neigingen te onderdrukken, een glimlach te forceren als je je verlamd voelt. Na een tijdje weet je niet meer wat je zelf wilt. Je bent dankbaar voor het kleinste zweempje vriendelijkheid en dan, naarmate je ouder wordt, word je argwanend. Waarom zou iemand iets voor je doen zonder daar iets voor terug te verwachten?’
Vivian komt als kind in verschillende gezinnen terecht en dient iedere keer te doen wat haar wordt opgedragen. De ene situatie nog treuriger dan de andere. Molly herkent dit gevoel van wanhoop en afhankelijkheid. Ze helpt Vivian met het opruimen van haar zolder en luistert aandachtig naar de verhalen die worden verteld. Ze zetten haar aan het denken over haar eigen leven.
‘Voor het eerst sinds ze zich kan herinneren, begint haar leven te kloppen. Wat tot nu toe gevoeld heeft als een willekeurige, onsamenhangende reeks nare gebeurtenissen, beschouwt ze nu als noodzakelijke stappen op weg naar… ‘verlichting’ is misschien te sterk uitgedrukt, maar er zijn ook andere minder hoogdravende termen voor, zoals ‘zelfacceptatie’ en ‘perspectief’. Ze heeft nooit in het lot geloofd; het zou ontmoedigend zijn geweest om zich neer te leggen bij het feit dat haar leven zich tot nu toe volgens een of ander vooraf bepaald patroon heeft ontvouwd. Maar nu twijfelt ze daaraan. Als ze niet van het ene pleeggezin naar het andere was gehopt, zou ze niet op dit eiland terecht zijn gekomen en Jack- en via hem Vivian- hebben ontmoet. Ze zou Vivians verhaal, dat op zo veel manieren aan het hare doet denken, nooit gehoord hebben.’
Vivian heeft ondanks alle ellende ook een periode van liefde en geluk gekend maar haar grote liefde overleed in de oorlogsstrijd nog voor hun kind geboren werd. Het kind heeft ze afgestaan om het voor verder leed te behoeden. Molly raakt (tot ergernis van Jack) steeds meer betrokken bij Vivians leven en start een zoektocht naar het verleden. Het verhaal van deze zoektocht en de verhalen van Vivian laat ik verder onbesproken om jullie aan te moedigen dit boek te lezen.
Het is een mooi boek, het verhaal is goed geschreven, leest snel en blijft enige spanning houden. Het verhaal van Molly en Vivian die een warme band krijgen door het delen van hun leven geeft een prettig gevoel door alle treurnis heen. De verschillen tussen toen en nu, de pleegzorg en de omgang met (wees)kinderen die aan hun lot worden overgelaten zijn bijzonder en hartverscheurend. Het verhaal is fictie maar de werkelijkheid die erachter schuilt is voelbaar. Een aanrader!
En? Zet je dit boek op je ‘to read’ lijstje? 🙂
Verkrijgbaar via Bol.com als hardcover boek of als E-book!
[bol_product_links block_id=”bol_5726440ea89ac_selected-products” products=”9200000021843243,9200000026073270″ name=”De Kindertrein” sub_id=”” link_color=”00030A” subtitle_color=”636363″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”B5355F” background_color=”FFFFFF” border_color=”121212″ width=”500″ cols=”2″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
